​Cezayir’de protestolar yayılarak kitleselleşiyor

Cezayir Devlet Başkanı Abdülaziz Buteflika’nın beşinci kez aday olması ü  başkentte ve birçok eyalette halkın tepkisine yol açtı. Binlerce kişi, Buteflika’nın adaylığını protesto etmek için sokaklara dökülerek, geri çekilmesini istedi. Muhalefet ise, anayasada yer alan cumhurbaşkanını sağlık engeli nedeniyle tecrit edilmesini içeren madde uyarınca 18 Nisan’da yapılması planlanan cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ertelenmesi çağrısı yaptı.

Dün, sakin bir atmosferde toplanan göstericiler, güneyde Laghouat, Vadi, Gardaya, doğuda Taraf, Konstantin, Batna, batıda Oran, Sidi Belbas, ülkenin merkezinde ise Tebaza, Ayn el-Dafla ve Tizi Ouzou’da protesto yürüyüşü gerçekleştirdi.

Göstericiler, Buteflika’nın çevresini kendisini “rehin almak”la suçlayan sloganlar atarak “onu yönetmek için tekrar aday gösterdiler” mesajı verdi.

Başkentteki gösteriye katılan bir üniversite öğrencisi olan Kerim Calafavi, Şarkul Avsat’a yaptığı açıklamada şunları söyledi: “Buteflika, İsviçre’de tedavi gören yatalak bir hasta. Onun başkanlığa aday olduğuna inanmıyoruz”

Kerim, Buteflika’nın adaylık dosyasını Anayasa Komisyonu’na kampanya müdürü Abdulgani Zalan’ın teslim ettiğini hatırlatarak, “Bu birkaç gün önce Anayasa Konseyi’nde olup bitenler ve mahkemeyi çıkarları doğrultusunda kullanmaya çalışanların bir oyunu” diye konuştu.

Cezayir’de seçim yasası, cumhurbaşkanı olmak isteyen adaya anayasa komisyonuna kendi kimlik bilgilerini kendisinin teslim etmesini zorunlu kılar. Ancak, Buteflika 2014 yılında aday olduğunda bile, tekerlekli sandalye ile Anayasa Konseyi’ne giderek sağlığının elvermediğini ortaya koymuştu.

Devlete ait bir otomotiv şirketinde mekanik elemanı olarak çalışanı Abdullah Bayou, “Cumhurbaşkanının tekrar aday olduğuna inanmıyorum. Buteflika’nın etrafındaki grup kendi çıkarlarını korumak için onu yeniden aday gösterdi. Buteflika Cenevre’de komada, herkes böyle söylüyor” ifadelerini kullandı.

Buteflika’nın beşinci kez aday olmasını eleştirenler, başkalarının cumhurbaşkanı adına konuştuğu görüşünde. Özellikle Cezayir Başbakanı Ahmed Uyahya ve baş danışmanı olan kardeşi Said, Merkez Birliği Genel Sekreteri Abdulmacid Sidi Said ve İş Adamları Forumu Başkanı Ali Haddad, Ulusal Kurtuluş Cephesi (FLN) lideri Muaz Buşarib, Cezayir Umut Topluluğu lideri Ömer Ghoul ve Cezayir Halk Hareketi Başkanı Amara Ben Yunus gibi Buteflika’nın ekibini oluşturan bu isimler, üye oldukları örgütler ve derneklerin çıkarları için Cumhurbaşkanı adına konuşuyorlar.

“İKTİDAR” CEPHESİNDE ÇATLAK

Eski Tarım Bakanı ve Kurtuluş Cephesi milletvekili Seyyid Ahmed Froukhi, Buteflika’nın beşinci kez adaylığını reddeden halk hareketine cevaben Meclis’ten istifa ettiğini açıkladı. Halk Hareketi milletvekili Khalid Tazaghrat da istifa etti. İstifalar iktidar saflarında bir çatlak oluştuğunu gözler önüne serdi.

Öte yandan, İslamcı “Adalet ve Kalkınma Cephesi” başkanı Abdullah Jaballah, başkentte adaylık dosyalarını teslim bazı adayların geri çekikmesini memnuniyetle karşıladığını açıkladı. Adaylıklarını geri çekenlerin başında, Barış Hareketi Başkanı Abdurrezzak Makri ve İşçi Partisi lideri Luizah Hanoun ile İşçi Partisi Genel Başkanı Ali Bin Fellis yer alıyor.

“Beşinci Dönemi Reddeden Muhalifler” toplantısından tarafından yapılan açıklamada, anayasanın 102’nci maddesinin uygulanması çağrısında bulunuldu:

“Cumhurbaşkanının ciddi ve kronik hastalık nedeniyle görevlerini yerine getirmesi imkansızsa, Anayasa Konseyi derhal toplanır. Cumhurbaşkanı’nın sağlık durumunu tetkik ettikten sonra eğer vücudunun 3’te 1’ini etkileyen bir durum varsa parlamentoya öneride bulunarak, 4-5 gün süre ile Meclis’teki ikinci isim olan Meclis Başkanı’na görevi devreder. 4-5 gün sonrasında Cumhurbaşkanı’nın sağlık problemi hala devam ediyorsa kesinlikle istifa ederek görevi bırakır. Meclis Başkanı en az 60 gün bu görevde kalır ve Cumhurbaşkanlığı seçimine gidilir.”

Toplantıya Bin Fellis, eski Başbakan Ahmed Bin Baytour, eski İletişim Bakanı Abdülaziz Rahabi, eski Tarım Bakanı Nureddin Bahbouh, bazı parti liderleri ve çeşitli siyasi aktivistler de katıldı.

11 gündür İsviçre’de tedavi gören Cumhurbaşkanı Buteflika’nın adaylık dosyası onun yokluğunda teslim edildi.

Toplantı sonrası yapılan açıklamada Anayasa Komisyonu’nda okunan “Millete mektup” mesajıyla ilgili şu ifadeler kullanıldı:  “Buteflika’ya atfedilen adaylık mesajını içerik ve şekil bakımından kabul etmiyoruz. Kendi amaçlarına hizmet eden ve halkı yalnızca hamasi bir şekilde galeyana getirmeyi amaçlayan mesajın tek amacı, rejimin ömrünü uzatmaktır.

Buteflika’ya atfedilen mesajda “erken seçim” sözü veriliyor:  “Ülkenin sorunlarını çözmek için 2019 yılı bitmeden erken seçime gidilecek.”

Buteflika’nın vaatleri şöyle “Rejim değişikliği, yeni bir cumhuriyet inşası, Cezayir halkının referandumla kabul edeceği yeni bir anayasa, yeni bir cumhuriyetin doğuşunu ve ulusal refahı yeniden dağıtacak acil kamu politikalarının kurulması.” Mektupta, her türlü rüşvet ve yolsuzluğa karşı etkili bir ulusal seferberlik başlatılacağı, yasadışı göç dahil olmak üzere sosyal meselelerde de adım atılacağı ifade edildi.

Gazeteci Necib Belhimer, Facebook hesabına tartışmalı “mesaj” hakkında şu ifadeleri yazdı: “İlk göze çarpan mesele, rejimin, her zaman olduğu gibi Cezayirlilerin talepleri doğrultusunda devletin yapısını somutlaştırma hevesidir. Halkın istediği gibi bir “rejim değişikliği, yeni bir cumhuriyet inşası”ndan bahsedilen mesajda bunları gerçekleştirmenin yolunun “kayıp adaylarının” seçilmesinden geçtiğimi söylüyorlar. Rejim değişikliği hakkında konuşmak, mevcut sistemi ortadan kaldırmak anlamına geliyor. Bu talep bağımsızlıktan sonraki yıllarda denendi, olmadı. Yeni bir cumhuriyet argümanı da “İkinci Cumhuriyet” anlamına geliyor. Ki bu da devleti parçalanmanın tehlikesine götüren bir politik sistemle karşı karşıya bırakıyor.”

Şarkul Avsat