Sünnilerin “misyar” nikahı ile Şiilerin “mut’a” nikahı aynı mı?

İlahiyatçı Ebubekir Sifil’in, Arap ülkelerinde görülen “misyar” nikahının Şii ülkelerdeki “mut’a” nikahından farklı olduğunu iddia etmesine Mustafa İslamoğlu tepki göstererek, “misyarı, Sünni mut’ası” olarak niteledi.

İslam dünyasının farklı coğrafyalarında bilinenin dışında sekiz çeşit nikah türü daha var.

Genellikle kısa süreli uygulanan bu nikah türleri; mut’a, misyar, misyaf, binyat et-talak, zevaç friend, misfar, örfi nikah, nehariyye adlarıyla biliniyor.

Mut’a nikahı daha çok Şii mezhebinin ağırlıkta olduğu İran’da uygulanırken diğerleri Sünni Arap ülkelerde görülüyor.

Özellikle misyar ile mut’a nikahı sekiz nikah türü arasında en çok bilinenleri.

Mut’a da süre belli, karşılığında bedel var

Mut’a nikahı belli bir ücret karşılığında, belli bir süre için, şahit şartı olmaksızın, cinsel yönden yararlanmayı ifade eden sözlerle yapılan nikaha deniyor.

İslam’da nikahın en önemli şartlardan kabul edilen şahitlik şartı, mut’a nikahında bulunmuyor. Mut’a nikahı için Allah’ı şahit göstermenin yeterli olacağı savunuluyor.

Evliliği sona eren kadının yeniden evlenebilmesi için 3 ay beklemesi gerekiyor. Bunun sebebi olası bir hamilelik şüphesini bertaraf etmek.

Misyar, Arap ülkelerinde seyahat edenler arasında yaygın

Misyar nikahında ise evlenme akdi, bütün şartlara uygun olarak yapılıyor ancak kadın bazı haklarından feragat ediyor.

Misyar nikahı kıyarak evlenen kadın kocasından nafaka talep edemiyor.

Sürekli kendisinin yanında kalmasını da isteyemiyor. Kocası kendi tayin ettiği zamanlarda eşinin yanına gidiyor.

Nikah ismini de buradan alıyor. Misyar isminin “yürümek veya seyahat etmek/seferde bulunmak” anlamına gelen “seyr” kelimesinden türediği düşünülüyor.

Bir grup araştırmacıya göre misyar, Suudi Arabistan’ın Necid bölgesinde kullanılan ve halk dilinde günlük ziyaret anlamına gelen bir kelime.

Sifil’in konuşması tartışma yarattı

Yalova Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi Öğretim Görevlisi Doç. Dr. Ebubekir Sifil, geçmişte yaptığı ancak sosyal medyaya düşen bir konuşması bu nikah türlerini tekrar gündeme getirdi.

Sifil, konuşmasında daha çok körfezdeki Arap ülkelerinde görülen misyar nikahı ile İran’da görülen mut’a nikahının aynı şey olmadığını şu sözlerle anlatıyor:

Bir adam var, işi gereği çok geziyor. İstanbul, Ankara, Adana, Bursa geziyor adam, işi bu. Bu adamın İstanbul’da da evi var, Ankara’da da evi var. Buralarda gittiği yerlerde evlendiği hanımlar var. Gittiği zaman orada kalıyor. Bunların her biri onun meşru hanımı. Bu adamın evi var, çoluk çocuğu var. Bu bir nikah. Bazen öyle olur ki Ankara’ya 3 ay, 5 ay uğrayamaz. Bu nikahı düşürmez. Meşru bir evlilik bu. Sadece bizim yerleşik hayatımız bir tane evi var, işi orada eşi orada. Bu biraz farklı bir şey. Adamın bir tane evi yok. İşi gereği çok geziyor. Arap ülkelerinden bazılarında bu yaygındır. Bunun muta ile hiçbir alakası yok. Bu mut’a nikahıdır diyorlarsa ya bilmiyorlar ya üçkağıt yapıyorlar.

İslamoğlu’ndan Sifil’in konuşmasına tepki

Sifil’in bu konuşmasının yer aldığı görüntüyü kullanan ilahiyatçı Mustafa İslamoğlu, Sifil’i attığı iki tweet ile şöyle eleştirdi:

Sünni mut’ası “misyar nikahı” rezaletinden sonra şimdi de bu. Bu dine yaptığınız kötülüğün farkında değilsiniz.  Allah sizi ıslah etsin.

Başkaları yapınca metres, odalık, fuhuş vs. dediklerini kulıfına uydurup yaptıkları tam 8 çeşit gayrıahlaki ve gayrıinsani nikah çeşidi var. Hepsinin ortak yanı kadını cinsel meta olarak erkeğin arzu nesnesi yapmak. Kınadıklarından kötüler; çünkü Allah ile aldatıyorlar

 

“Allah’ı kandırmaya çalışmak”

Konuyu ilişkin görüşlerini sorduğumuz ilahiyatçı Prof. Dr. Saim Yeprem, misyar nikahının da mut’a nikahının farklı bir uygulaması olabileceğini iddia ederek, “Kanunu köşeden dolaşmak gibi bir durum var buradada. Bunların her biri Allah’ı kandırmaya çalışmak” diye konuştu.

İlahiyatçı Mustafa Cemil Kılıç ise mut’a, misyar gibi nikah türlerinin hiçbirinin Kur’an’ı Kerim’de olmadığını söyleyerek, sözlerini şöyle devam ettirdi:

Kur’an’ın hiçbir ayetinden böyle bir sonuç çıkaramaz. İslam’ı tahrip etmektir. İki kişinin iradesinin olması da yetmez. Ha birliktelik için mut’adaki gibi bedel vermişsiniz ha geçimini sağlamışsınız. Ne misyar ne muta ne misyaf İslam’a uygun değildir.

“Mut’a demek mümkün değil”

İlahiyatçı Prof.Dr. Abdülaziz Bayındır ise Misyar ile Mut’a nikahının aynı şey olmadığını şu sözlerle iddia etti:

Evlilikte geçerli olan tüm hukuki şartlar yerine getiriliyor. Kadın bazı haklarından vazgeçiyor. Buna Mut’a nikahı demek mümkün değil.

Independent Türkçe