Yağmur duası yerine bulut tohumlama! Suudi Arabistan’a yağan yağmurlar yüzde 20 artacak

Suudi Arabistan kabinesi, uzun yıllardır din adamlarının gündeminde olan fıkhî bir anlaşmazlığı aşarak hava durumunu değiştirerek bol miktarda yağmur yağmasını sağlayan ‘Bulut Tohumlama Projesi’ni onayladı. Tohumlamanın, ülkenin yağmur yağış miktarını yaklaşık yüzde 20 arttırması bekleniyor.

 

Suudi Arabistan Çevre, Su Kaynakları ve Tarım bakanlığı, bulut tohumlama programının, dünya genelinde örneklerinin incelenerek ve bölgedeki diğer ülkelerin bulut tohumlama çalışmalarının ziyaret edilmesinin ardından geliştirildiğini belirtti. Bulut tohumlama, su talebinin yılda yaklaşık 24 milyar metreküpe ulaştığı sanayi, enerji, ulaşım, madencilik ve tarım sektörlerinde meydana gelen önemli büyümeye ek olarak, nüfus artışıyla su kaynakları üzerindeki baskıya bir çözüm yolu olarak görülüyor.

DENİZDEN ARINDIRILAN SU YETMİYOR

Yılda 100 milimetreden daha az yağış alan Suudi Arabistan, dünyanın en kurak ülkelerinden biri.  Her yıl yaklaşık 2.7 milyar metreküp deniz suyu tuzdan arındırılıyor ancak Suudi Arabistan’ın su ihtiyacının yüzde 80 – 85’ine yakını yeraltı su kaynaklarından temin ediliyor.  Bakanlık yaptığı açıklamada, bulut tohumlama programının belli türdeki bulutları hedeflediğini ve yağışın ortaya çıkması için bu bulutların fiziksel özelliklerini kullanılacağını belirtti.

ÇALIŞMALARA 1976’DA BAŞLADI

Suudi Arabistan, bulut tohumlama araştırmalarına Dünya Meteoroloji Örgütü ile işbirliği yaparak 1976 yılında başladı. 1990 yılında Asir’de gerçekleşen ilk bulut tohumlama deneme çalışmaları yapmak için ABD’deki Wyoming Üniversitesi ile bir anlaşma imzaladı. Deneme çalışmaları, Suudi Arabistan’ın özellikle Riyad, Kasım ve Hail gibi merkezi bölgelerinde ve ülkenin kuzeybatı ve güneybatısında birçok alanda Suudi Arabistanlı uzmanların da katılımı ile yapıldı. Elde edilen sonuçlar, tohumlama yöntemi ile yağmur yağma potansiyeli kanıtlandı.

BULUT TOHUMLAMA CAİZ Mİ?

Fetva, Davet ve İrşad Daimi Komitesi’nin bazı üyelerinin ‘bu yağmurun Allah’ın yağdırdığı yağmur gibi olmadığı, bu nedenle projeyi uygulama çalışan ülkelerin kuraklık ve yoksulluk içinde yaşarken bundan fayda görmediği’ yönündeki söylemlerinin ardından ülkede geniş çaplı fıkhî tartışmalar yaşandı.

Yargı Yüksek Enstitüsü Karşılaştırmalı Hukuk Bölümü’nde Yardımcı Doçent Halid Al Hamad yerel gazetelere verdiği demeçte, yağmur yağmasının Allah’ın kudretlerinden biri olduğunu ve buna kavuşmanın yollarının da ‘dua, istiğfar, tövbe ve itaatten’ geçtiğini söyledi.

Bulut Tohumlama Projesi’ne onay verilmesi sosyal medyada geniş ilgi gördü ve #buluttohumlamaprojesi etiketi ile konuya yönelik birçok yorumda bulunuldu.

BULUT TOHUMLAMA BAE’DE YAĞMURU ARTIRDI

Birleşik Arap Emirlikleri (BAE)’nin başkenti Abu Dabi’de bulunan Ulusal Meteoroloji Merkezi’nde Bulut Tohumlama Bölümü Başkanlığı yapan Halid el Ubeydi, son birkaç yılda teknolojinin yardımıyla gerçekleştirilen bulut tohumlama projesiyle yıl boyunca yağmur miktarını arttırdığını söyledi.

BULUT TOHUMLAMA NEDİR?

BAE, Arap Körfezi’ndeki bulut tohumlama teknolojisini benimseyen ilk ülkelerden biri. 1990 yılında başlayan projeye 2000’de hız verildi. ABD Uzay Ajansı NASA’nın da dahil olduğu bir dizi kurum ve kuruluşla işbirliği içinde gerçekleştirilen projenin bel kemiğini atmosfer basıncını 24 saat boyunca izleyen bir hava izleme radarı oluşturuyor.

SADECE KÜMÜLÜS BULUTLARINA UYGULANABİLİYOR

Sadece kümülüs bulutlara uygulanabilen tohumlama işleminde, magnezyum, sodyum klorür ve potasyum klorürden oluşan tuz kristalleri yüklenen uçaklar gökyüzüne çıktıktan sonra yüklerini bulutlara bırakıyor. Bu tuz kristalleri bir süre sonra bulut neminin oluşumunu ve nemin salınmasını sağlıyor. Böylece yağmur oluşabiliyor.

4 MEVSİM TOHUMLAMA YAPILABİLİR

El Ubeydi, bulutlama işlemi için altı pilot ve dört uçağın görev yaptığını söyledi. Bulut tohumlamanın mevsimlerle sınırlı olmadığını ve tohumlama yapılabilen bulutların tespit edilebildiği süre boyunca tohumlamanın yapılabileceğini ifade eden El Ubeydi, bu işlemler sırasında hiçbir kimyasal maddenin kullanılmadığını belirtti.

56 ÜLKEDE BULUT TOHUMLAMA YAPILIYOR

Dünya Meteoroloji Örgütü’ne göre aralarında Çin, Endonezya ve ABD’nin de bulunduğu 56 ülke bulut tohumlama teknolojisini kullanıyor. Dünya Yaban Hayatı Fonu’nun son istatistiklerine göre dünya nüfusunun üçte ikisi 2025 yılında su sıkıntısı yaşayacak. Yağmur oluşturma projesi, dünya çapında değişik ülkelerce geliştirilmeye çalışılırken BAE’nin bu çalışmada ön planda kaldığı göze çarpıyor.

Arab News, Şarkul Avsat, BAE Ulusal Meteoroloji Merkezi