Suriye’nin Kuzeydoğu Kürtlerini koronavirüs vuracak!

Suriye’de koronavirüs vakalarının artması, hükümetle gergin ilişkileri bulunan ve Kuzeydoğu’daki ambargo Kürt yönetimini salgına karşı hazırlıksız bıraktı.

Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi, bölgenin kontrolünü iç savaşın başladığı 2011 yılında ele almıştı ama Başkan Beşar Esed, bütün ülkenin kontrolünü tekrardan sağlamanın yollarını arıyor.

Bu da 68 binden fazla insanın hayatını kaybetmesine neden olan koronavirüs pandemisine karşı Suriye Kürtleri’ni salgın karşısında zor bir durumda bırakıyor.

Kuzey ve Doğu Suriye Sağlık Otoritesi Eş Başkanı Raperin Hasan,  “Suriye Hükümeti, bizimle görüşme yapmıyor çünkü bizim resmi bir hükümet olduğumuzu düşünmüyorlar. Bizimle hiç çalışmıyorlar” dedi.

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ)  savaştan etkilenen İdlib’de koronavirüs testleri yapmaya başladı ve Şam hükümetine bin 200 adet test kiti teslim etti.

Ancak, Kuzey ve Doğu Suriye testlere, koruyucu ekipmanlara ve uluslararası yardımlara erişemiyor.

Hasan,  verdiği demeçte, “Hükümet, ellerinde ne kadar olduğunu bizim öğrenmemizi istemiyor ve aldıkları yardımdan bizlere hiçbir şey göndermiyorlar” ifadelerini kullandı.

Suriye Hükümeti, şimdiye kadar 10 doğrulanmış koronavirüs vakası bildirdi. Bu sayı bölgedeki diğer ülkelerin oldukça aşağısında.

Gözlemciler rakamın az olmasının sebebinin Şam hükümetinin şeffaf olmaması olarak yorumlarken Birleşmiş Milletler (BM) bunun “buzdağının görünen kısmı” olarak adlandırdı.

Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR),  rejim kontrolündeki alanlarda 260 vaka ve iki ölüm olduğunu belirtti.

Kuzey ve Doğu Suriye’de ise şimdiye kadar hiç doğrulanmış vaka bildirilmedi. Bunun bir sebebi test eksikliği olabilir.

Hasan, koronavirüsün Kuzey ve Doğu Suriye’ye yayılması durumunda Şam Hükümeti’nin kendilerine yardım etmesini umuyor. Ancak Kürt yönetimi, bunu pek olası görmüyor çünkü DEAŞ’a karşı savaşırlarken bile Şam Hükümeti Kürtlere yardım etmedi.

Test kitleri verilse bile örneklerin Şam’da bulunan Merkezi Halk Sağlık Laboratuvarı’na gönderilmesi gerekecek ve test sonuçlarının gelmesi ise bir haftadan daha uzun sürebilir. Kuzey ve Doğu Suriye Yönetimi, test kitine sahip olsa dahi, solunum yetmezliğine neden olan Kovid-19 hastalığını tedavi edebilmek için tıbbi tesis olanaklarından yoksun.

BÖLGENİN EN GELİŞMİŞ TEST MERKEZİ

Bölgenin en gelişmiş test merkezi Resu’l Ayn’da bulunuyor. Resul Ayn, geçtiğimiz Ekim ayında Türk ve Türkiye müttefiki muhalif  güçler tarafından düzenlenen bir sınır ötesi operasyon sırasında bombalandıktan sonra faaliyet göstermiyor.

Sağlık otoriteleri, yaklaşık 5 milyon nüfusa sahip olan bölgede 27 suni solunum cihazının mevcut olduğunu ifade ediyor.

Hasan, “Şu an en çok ihtiyaç duyduklarımız, koruyucu ekipman, suni solunum cihazı ve eğitim. DSÖ’den insanları koronavirüsüyle başa çıkma ve izolasyon için yer sağlama konularında bilgilendirme için yardım bekliyoruz” diye konuştu.

Bölgeye yapılan tıbbi yardım, Yarubiyah sınır kapısının Ocak ayında kapatılmasından bu yana ciddi bir şekilde etkilendi.

Yarubiyah, Kuzey ve Doğu Suriye’ye doğrudan insani yardım sağlanan mevcut tek güzergahtı.

Türkiye sınırındaki Bab al Salam ve Bab al Hawa sınır kapıları hala açık.

BM  İnsani İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Mark Lowcock, kuzeydoğuda geçiş kapandığı için tıbbi malzemelerde “önemli eksikliklerle” karşı karşıya olduğunu söyledi.

Lowcock, 30 Mart’taki güvenlik Konseyi toplantısında “Kuzeydoğu Suriye’deki Yarubiyah sınır kapısı aracılığıyla yapılan tıbbi malzemeye ulaşan çok sayıda sağlık tesisi ve kişiler, bu malzemeleri alternatif kanallardan alamadı” ifadelerini kullandı.

Kuzey ve Doğu Suriye Yönetimi’nin endişelerine ek olarak, geçtiğimiz sene DEAŞ’ın son kalesi Bağuz’da yakalanan aralarında en az 5 bin yabancı olmak üzere 70 binden fazla kadın ve çocuğun olduğu el Hol mülteci kampı da bulunuyor.

Yönetim, kalabalık kampta ziyaretleri yasakladı ve girişte, olası koronavirüs enfeksiyonu olan kişilerin kamp sakinlerini temasını önlemek için vücut sıcaklığı monitörleri kurdu.

STK’lara kampta çalışan personeli en aza indirmeleri çağrısı yapıldı.

Kuzey ve Doğu Suriye Yönetimi İçişleri Otoritesi Eş Başkanı Heval Mahmud, kampta karantina alanları kurmakta olduklarını, ancak doğrudan DSÖ desteği olmadan bir salgının yönetilmesinden endişe duyduklarını ifade etti.

Mahmud: “El Hol kampında 3 geçici hastane bulunuyor. Ancak, salgının yayılması durumunda, sınırlı ekipmanları nedeniyle yapabilecekler bir şey yok. Büyük şehirlerde dahi solunum cihazımız yok bu kamplar için ne anlama geliyor?” ifadelerini kullandı.

The National