Suudi Arabistan’ın ekonomik görünümü

Suudi Arabistan 2020 mali yılı toplam bütçesi, 1 trilyon 20 milyar riyal (272 milyar dolar) olarak açıklandı. Suudi Arabistan, büyük ekonomik faaliyetler üzerinde güçlü hükümet kontrolleri olan petrol bazlı bir ekonomiye sahip. İşte Suudi Arabistan ekonomisinin genel görünümü…

Dünyanın bilinen petrol rezervlerinin yaklaşık yüzde 16’sına sahiptir, petrolün en büyük ihracatçısı konumunda ve OPEC’de lider bir rolü bulunuyor. Petrol sektörü, bütçe gelirlerinin kabaca yüzde 87’sini, GSYİH’nın yüzde 42’sini ve ihracat kazancının yüzde 90’ını oluşturuyor.

SON YILLARDA ÖZEL SEKTÖRÜN BÜYÜMESİ TEŞVİK EDİLDİ

Suudi Arabistan, ekonomisini çeşitlendirmek ve daha fazla Suudi vatandaşı istihdam etmek için özel sektörün büyümesini teşvik etmeye başladı. Suudi ekonomisinde, özellikle petrol ve hizmet sektörlerinde yaklaşık 6 milyon yabancı işçi önemli bir rol oynuyor; bununla birlikte, Riyad kendi vatandaşları arasındaki işsizliği azaltmak için mücadelede başı çekiyor.

Suudi yetkililer son yıllarda özellikle genç nüfusunu kullanmaya odaklandı. Suudi Krallığı, 2017’de GSYİH’nın yüzde 8,3’ü olarak tahmin edilen, tahvil satışları ve rezervleri çekerek finanse edilen bir bütçe açığı yarattı. Krallık, önemli yabancı varlıklarını azaltarak veya borç alarak birkaç yıl boyunca yüksek açıkları finanse edebilmesine rağmen; sermaye harcamaları ile elektrik, su ve petrol ürünlerine yönelik sübvansiyonları da azaltmış ve son zamanlarda yüzde 5’lik katma değer vergisi getirdi.

SAUDİ ARAMCO’NUN HALKA ARZI

Ocak 2016’da Veliaht Prens Muhammed bin Selman, Suudi Arabistan’ın devlete ait petrol şirketi Aramco’nun hisselerini ve dış yatırımı artırmak için halka arzının yapılacağını açıkladı ve Aramco halka arzedildi. Hükümet ayrıca, petrol piyasasındaki azalma sonrasında ekonominin özelleştirilmesine ve çeşitlendirilmesine daha yakından bakmaya başladı.

Tarihsel olarak, Suudi Arabistan ekonomisini çeşitlendirme çabalarını, enerji üretimi, telekomünikasyon, doğal gaz arama ve petrokimya sektörlerine odaklanarak yapmıştır. Son zamanlarda, hükümet yatırımcılara sağlık, eğitim ve turizm sektörlerinde özel sektörün rolünü genişletme konusunda yakın davranıyor. Suudi Arabistan, bir süredir ekonomisini çeşitlendirme hedeflerini vurgularken, mevcut düşük petrol fiyatları, hükümeti uzun dönemli zaman çizelgesi öncesinde daha sert değişiklikler yapmaya zorlayabilecek şekilde görünüyor.

GSYİH (satın alma gücü paritesi):

1.775 trilyon dolar (2017 tahmini)

1.79 trilyon dolar (2016 tahmini)

1.761 trilyon dolar (2015 tahmini)

Dünya ülke sıralaması: 16

GSYİH (resmi döviz kuru): 686,7 milyar dolar (2017 tahmini)

GSYİH – gerçek büyüme oranı:

-0.9% (2017 tahmini)

Yüzde 1.7 (2016 tahmini)

Yüzde 4.1 (2015 tahmini)

Dünya ülke sıralaması: 202

 

GSYİH – kişi başına (satınalma gücü paritesi):

54.500 dolar (2017 tahmini)

56.400 dolar (2016 tahmini)

56.800 dolar (2015 tahmini)

Dünya ülke sıralaması: 22

Gayri safi milli tasarruf:

GSYİH’nın yüzde 30,1’i (2017 tahmini)

GSYİH’nın yüzde 27,2’si (2016 tahmini)

GSYİH’nın yüzde 26,5’i (2015 tahmini)

Dünya ülke sıralaması: 32

GSYİH  kullanıma göre:

Hane halkı tüketimi: yüzde 41.3 (2017 tahmini)

Devlet tüketimi: yüzde24,5 (2017 tahmini)

Sabit sermayeye yatırım: yüzde 23.2 (2017 tahmini)

Stoklara yapılan yatırım: yüzde 4.7 (2017 tahmini)

Mal ve hizmet ihracatı: yüzde 34.8 (2017 tahmini)

Mal ve hizmet ithalatı: yüzde -28,6 (2017 tahmini)

GSYİH – kompozisyon, sektörlere göre:

Tarım: yüzde 2.6 (2017 tahmini)

Endüstri: yüzde 44,2 (2017 tahmini)

Hizmetler: yüzde 53.2 (2017 tahmini)

Tarım ürünleri: Buğday, arpa, domates, kavun, hurma, narenciye; koyun eti, tavuk, yumurta, süt

Sanayiler: Ham petrol üretimi, petrol arıtımı, temel petrokimya, amonyak, endüstriyel gazlar, sodyum hidroksit (kostik soda), çimento, gübre, plastik, metaller, ticari gemi onarımı, ticari uçak onarımı, inşaat

Sanayi üretimi büyüme oranı: Yüzde -2.4 (2017 tahmini)

Dünya ülke sıralaması: 186

İşgücü: 13.8 milyon (2017 tahmini)

Dünya ülke sıralaması: 42

İşgücü – mesleğe göre:

Tarım: Yüzde 6.7

Endüstri: Yüzde 21.4

Hizmetleri: Yüzde 71.9 (2005 tahmini)

İşsizlik oranı:

Yüzde 6 (2017 tahmini)

Yüzde 5,6 (2016 tahmini)

Dünya ülke sıralaması: 92

Fakirlik sınırının altındaki nüfus: Belirtilmemiş

Aile gelirlerinin dağılımı – Gini endeksine göre

45.9 (2013 tahmini)

Dünya ülke sıralaması: 37

Bütçe:

Gelirler: 181 milyar (2017 tahmini)

Harcamalar: 241,8 milyar (2017 tahmini)

Vergiler ve diğer gelirler: yüzde 26,4 (GSYİH) (2017 tahmini)

Dünya ülke sıralaması: 113

Bütçe fazlası (+) veya açık (-):

Yüzde -8.9 (GSYİH) (2017 tahmini)

Dünya ülke sıralaması: 204

Kamu borcu:

GSYİH’nın yüzde 17,2’si (2017 tahmini)

GSYİH’nın yüzde 13,1’i (2016 tahmini)

Dünya ülke sıralaması: 193

Mali yıl: takvim yılı

Enflasyon oranı (tüketici fiyatları):

Yüzde -0.9 (2017 tahmini)

Yüzde 2 (2016 tahmini)

Dünya ülke sıralaması: 3

Merkez bankası iskonto oranı:

Yüzde 2.5 (31 Aralık 2008)

Dünya ülke sıralaması: 115

Ticari banka ana borç verme faiz oranı:

Yüzde 8.3 (31 Aralık 2017 tahmini)

Yüzde 7.1 (31 Aralık 2016 tahmini)

Dünya ülke sıralaması: 102

İhtiyaç için para stoku:

312,6 milyar dolar (31 Aralık 2017 tahmini)

305,2 milyar dolar (31 Aralık 2016 tahmini)

Dünya ülke sıralaması: 15

Geniş para arzı:

312,6 milyar dolar (31 Aralık 2017 tahmini)

305,2 milyar dolar (31 Aralık 2016 tahmini)

Dünya ülke sıralaması: 15

 

 Yurtiçi kredi stoku:

267,1 milyar dolar (31 Aralık 2017 tahmini)

219,7 milyar dolar (31 Aralık 2016 tahmini)

Dünya ülke sıralaması: 40

Halka açık hisse senetlerinin piyasa değeri:

421,1 milyar dolar (31 Aralık 2015 tahmini)

483,1 milyar dolar (31 Aralık 2014 tahmini)

467,4 milyar dolar (31 Aralık 2013 tahmini)

Dünya ülke sıralaması: 23

Cari işlemler dengesi:

15,23 milyar dolar (2017 tahmini)

– 23.87 milyar dolar (2016 tahmini)

Dünya ülke sıralaması: 19

 

 İhracat:

221,1 milyar dolar (2017 tahmini)

183,6 milyar dolar (2016 tahmini)

Dünya ülke sıralaması: 24

İhracat ortakları: Japonya yüzde 12.2, Çin yüzde 11.7, Güney Kore yüzde 9, Hindistan yüzde 8.9, ABD yüzde 8.3, BAE yüzde 6.7, Singapur yüzde 4.2    (2017)

İhracat ürünleri: Petrol ve petrol ürünleri yüzde 90 (2012 tahmini)

 

İthalat:

119.3 milyar dolar (2017 tahmini)

127,8 milyar dolar (2016 tahmini)

Dünya ülke sıralaması: 33

İthalat ürünleri: Makine ve ekipman, gıda maddeleri, kimyasallar, motorlu taşıtlar, tekstil ürünleri

İthalat ortakları: Çin yüzde 15.4, ABD yüzde 13.6, BAE yüzde 6.5, Almanya yüzde 5.8, Japonya yüzde 4.1, Hindistan yüzde 4.1, Güney Kore yüzde 4.   (2017)

Döviz ve altın rezervleri:

496,4 milyar dolar (31 Aralık 2017 tahmini)

535,8 milyar dolar (31 Aralık 2016 tahmini)

Dünya ülke sıralaması: 4

Borç – dış:

205.1 milyar dolar (31 Aralık 2017 tahmini)

189,3 milyar dolar (31 Aralık 2016 tahmini)

Dünya ülke sıralaması: 36

Doğrudan yabancı yatırım stoğu – yurtiçi:

264,6 milyar dolar (31 Aralık 2017 tahmini)

258,1 milyar dolar (31 Aralık 2016 tahmini)

Dünya ülke sıralaması: 24

Doğrudan yabancı yatırım stoğu – yurtdışı:

56.09 milyar dolar (31 Aralık 2017 tahmini)

46,45 milyar dolar (31 Aralık 2016 tahmini)

Dünya ülke sıralaması: 41

Döviz kurları:

ABD doları başına Suudi Arabistan riyali (SAR) 

3.75 (2017 tahmini)

3.75 (2016 tahmini)

3.75 (2015 tahmini)

3.75 (2014 tahmini)

3.75 (2013 tahmini)