İngiltere, plazma tedavisi için iyileşenlerden kan bekliyor

İngiltere, iyileşen hastaların kanından antikorlar kullanarak, Kovid-19’la enfekte olan hastalarda virüsle mücadele etmeyi amaçlayan küresel klinik çalışmalarına dahil olmaya çalışıyor.

BBC tarafından 20 Nisan’da yayınlanan bir rapora göre İngiltere Ulusal Sağlık Hizmetleri (NHS) Kan ve Organ Nakli Birimi ve diğer sağlık kurumları, bu tekniği test etmeye yönelik klinik araştırmalar yapacaklarını açıkladı.

Kan ve Organ Nakli Birimi, araştırmacıların ve doktorların tedavi amacıyla antikorlarını kullanabilmeleri için internet sitesi aracılığıyla, iyileşen bazı hastalara, plazma tedavisi için kan bağışı yapma çağrısında bulundu.

Antikorlar, 1918 yılındaki İspanyol gribi salgını ve 2014 yılındaki Ebola virüsü sırasında kullanılan eski bir tedavi tekniği olarak biliniyor. Tedavi kapsamında iyileşerek enfeksiyona karşı oluşmuş antikorlardan faydalanılıyor.

Kan ve Organ Nakli Birimi, internet sitesi üzerinden yaptığı açıklamada, “Plazma, yalnızca virüsten kurtulan biri tarafından bağışlanabilir. Bağış, hastalıktan iyileştikten sonra 28 gün içerisinde yapılmalıdır ve sadece İngiltere’de yaşayan insanlardan bağış kabul edebiliriz” ifadelerine yer verildi.

Nakil Birimi, donör plazmasındaki antikorların küçük bir deney sırasında virüs için olası bir tedavi olarak kullanılacağını belirtirken, “Etkili olduğu kanıtlanırsa, daha üst düzey deneylerle, plazma naklinin hastaların iyileşme hızını ve hayatta kalma şansını artırıp artırmadığı incelenecektir” dedi.

Nakil Birimi’nin ortaya koyduğu söz konusu deneylerle birlikte Cardiff’teki Galler Üniversite Hastanesi (UHW), bu hafta yaptığı açıklamada söz konusu tekniği denemek istediğini açıkladı.

Londra King’s Koleji ve 3 büyük hastaneyi içeren King’s Health Partners de küçük ölçekli başka bir çalışma yürüteceklerini duyurdu.

BBC’ye göre şirketin CEO’su Dr. Robert Shiller, söz konusu tekniğin başka tedavi seçenekleri olmayan ciddi hastaları tedavi etmek için kullanılacağını vurguladı.

Shiller, “İki hafta içerisinde tedavi gören bazı hastalara ulaşamazsak hayal kırıklığına uğrayacağız. NHS Kan ve Organ Nakli Birimi’nin deneyimine son derece hızlı şekilde başlamasını umuyoruz. Çünkü biz, tedaviyi test etmek için yavaşça hareket ediyoruz” dedi.

Amerikan Tabipler Birliği Dergisi (JAMA) tarafından yayınlanan bir araştırma, 20 Ocak’tan 25 Mart’a kadar Shenzhen şehrindeki bir hastanede koronavirüs dolayısıyla yatan 5 hastanın tedavisinde görülen Çin deneyimlerinin başarısını belgeliyor.

36- 73 yaş arasındaki hastalar, hastaneye yattıklarından 10 ila 22 gün sonra plazma aldı. Geçen cuma günü sonuçlar yayınlandığında, 3 hasta taburcu edilirken, diğer 2 hastanın durumu stabildi.

ABD de ülke genelinde daha büyük bir projeye yöneldi. Öyle ki şu ana kadar yaklaşık 600 hasta, bağış yapmak isteyen birçok insanın yardımıyla tedavi edildi. Bu çerçevede New York Kan Merkezi Başhekimi Bruce Sashayes, BBC’ye yaptığı açıklamada, “İnsanlar, iyileştikleri için şaşkın. Sayıları artmaya devam ediyor. Yüzlerce bağışçımız var. Binden fazla birim topladık. Hastalık geçiren insanların, farklı düzeylerde, ana endişelerinin ‘başkalarına nasıl yardımcı olabilecekleri düşüncesinin’ oluşturduğunu görmemiz, bizim açımızdan büyük bir rahatlamadır” ifadelerini kullandı.

Söz konusu tedaviye yönelik olumlu göstergelere rağmen, Mısır’daki Ayn Şems Üniversitesi’nde virüs profesörü Dr. Ali Muhammed Zeki, ‘plazmanın sihirli bir ilaç olacağına’ inanma hususunda uyarıda bulundu.

Ortadoğu solunum sendromu (MERS) virüsünü keşfeden Dr. Zeki, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, tedavi seçeneklerinin çok sınırlı olmasına rağmen plazmanın, bir aşı bulunana kadar tedaviye yardımcı olacağına dair umudunu dile getirdi. Dr. Ali Muhammed Zeki, “Plazma tedavisinde dünyadaki klinik çalışmaların başarısı, kullanılan antikorların oranlarını ve bu tedavinin koşullarını içeren bir tedavi protokolünü açıklanarak, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından yakında onaylanacak olan seçeneklerden biri olmaya hak kazanmaktadır” değerlendirmesinde bulundu.

WHO’nun sağlık acil durum programı direktörü Dr. Mike Ryan da daha önce söz konusu çözümü, ‘etkili ve hayat kurtarıcı’ olarak tanımlayarak, difteri de dahil olmak üzere diğer bulaşıcı hastalıklarla başarısını gösterdiğine dikkati çekmişti. Ryan, 18 Şubat’ta WHO’nun Cenevre’deki merkezinde bir basın toplantısı düzenleyerek, “Globulin (bir tür kan plazma proteini), iyileştiklerinde hastanın içindeki antikorları konsantre eder. Sonra bu antikorları, başkasına enjekte etmek için alırsınız. Esasen yeni hastanın bağışıklık sistemine bir miktar antikor veriyoruz” dedi.

Öte yandan İsviçre ilaç şirketi Novartis, 20 Nisan’da “Hastalara yardımcı olup olmadığını görmek amacıyla, ‘Hidroksiklorokin’ ilacının Kovid-19 tedavisinde kullanımı üzerine rasgele bir çalışma yapmak için ABD Gıda ve İlaç İdaresi’nden (FDA) onay alındı” açıklamasında bulundu.

Onlarca yıldır kullanımda olan Hidroksiklorokin, bu ay FDA’dan koronavirüs için güvenilir olmayan bir tedavi olarak acil kullanım izni aldı. Ancak şu ana kadar faydası hususunda bilimsel bir kanıt sağlanamadı.

Şu anda Kovid-19’un tedavisinde kullanılabilecek onaylı bir ilaç mevcut değil. Novartis, çalışmanın üçüncü aşamasında haftada yaklaşık 440 hastayı kullanmayı planlıyor. Şirket ayrıca, sonuçların mümkün olan en kısa sürede ilan edileceğini belirtiyor.

ABD Başkanı Donald Trump tarafından tanıtıldıktan sonra, Lupus ve Romatoid Artrit tedavisinde de kullanılan ilacın kullanımı artış gösterdi. Ancak Reuters’a göre bazı kesimler, Kovid-19 için başarısı kanıtlanmamış bir tedavinin desteklenmesinin, FDA’ın inceleme ve gözetim prosedürlerinin azalmasına yol açmasından korkuyor.

Novartis’te üst düzey bir ilaç geliştirme görevlisi olan John Tsai, “Hidroksiklorokin’in Kovid-19 hastaları için yararlı olup olmadığına dair bilimsel soruları cevaplarının neden önemli olduğunun farkındayız. Bu soruyu yanıtlamak için hızlı bir şekilde hareket ediyoruz” dedi.

Novartis, Roche ve Gilead Sciences gibi şirketler, diğer hastalıkları tedavi etmek için geliştirilen eski ilaçları, koronavirüs tedavisi için kullanılabileceğini göstermek amacıyla testler yapıyor. Gilead, esas olarak Ebola’yı tedavi etmek için kullanılan Remdesivir’a yönelik deneyini genişletmişti.

Şarkul Avsat