Suudi Arabistan’da koronavirüs salgınına karşı verilen güçlü mücadele kapsamında uygulanan kısmi ve kapsamlı sokağa çıkma yasağının sona ermesi ve normal hayata geri dönülmesi için ilgili makamlar tarafından ilan edilen son tarih olan 21 Haziran’ı bekleyiş sürüyor. Süreç, son günlerde vaka sayılarının yeniden artmaya başlamasının ardından yerini bilinçli ve temkinli bir normal hayata dönüşe bıraktı.
Üç aydır sürdürülen “Hepimiz sorumluyuz” sloganının ardından bugün Suudi Arabistan’ın yeni sloganı “Kontrollü bir şekilde normal hayat dönüyoruz” oldu. İki slogan kapsamında birçok mesaj verildi.
Vatandaşlar günlerini geçen mart ayından bu yana vaka sayılarını hesaplayarak ve şehirlerin sakinleri arasındaki vaka sayısını azaltmaya yönelik rekabeti takip ederek geçirdi. Dünyanın her yanında vaka sayılarını düşürmeye yönelik uygulanan sıkı tedbirler ve önlemler dalgası sürerken Suudi Arabistan’da birçok şehir bu kuralların gereğini yerine getirdi. Öyle ki şehirlerdeki karantinaya alınan mahallelerde dahi büyük oranda düşüş kaydedildi.
Suudi Arabistan İçişleri Bakanlığı, Cidde’deki sağlık önlemlerini yeniden sıkılaştırdığını duyurdu. Söz konusu açıklama, sağlık otoriteleri tarafından “salgında gelinen son durum ve yoğun bakım ünitelerindeki doluluk oranının gözden geçirilmesinin ardından” sunulan sağlık değerlendirmesi üzerine yapıldı.
Krallık’ta, normal hayata dönüş kararları üç aşamada ele alındı. Birinci aşama başladı ve sonra erdi. İkinci aşama 8 gün önce başladı ancak yeterli derece umut verici olmadı. Aksine Cidde’de cemaatle namaz kılınması ve memurların iş başı yapmalarının durdurulması gibi kısmi yasaklar yeniden yürürlüğe konuldu. Üçüncü aşama 21 Haziran itibariyle başlayacak. Haziran ayı, Suudi Arabistan halkının tüm ilişkilerinde mesafe kuralı koyan virüse karşı zafer tarihi olarak görülüyor.
Suudi Arabistan Sağlık Bakanlığı tarafından yayınlanan verilere göre son dört gün içinde vaka sayısında ve aktif vakalarda yeni bir artış yaşandı. Vaka sayılarındaki günlük artış bin 100 ile 2 bin 200 arasındaydı. Aktif vaka tanımlaması, tedavisi halen süren ve henüz iyileşmeyenler için yapılıyor.
Şarku’l Avsat tarafından yapılan gözlemlere göre normal hayata geri dönüş prosedürlerinin uygulanmaya başlanmasından pazar gününe kadar geçen sürede günlük vaka sayısı oranı günden güne artış gösterdi. Günlük ortalama 50 ila 100 arasında fazla vaka kaydedildi. Yoğun bakıma girmesi ve müşahede altında tutulması gereken hastalar kritik vakalar olarak niteleniyor.
Söz konusu veriler tıpkı geçtiğimiz nisan ve mayıs ayları boyunca bazı günler 1, bazı günler ise hiçbir vakanın kaydedilmediği Hamis Muşayt şehrinde olduğu gibi bazı şehirlerde günlük 120’den fazla vaka tespit edilmediğini ortaya koydu.
Şarku’l Avsat’ın değerlendirmelerine başvurduğu bir sosyoloji profesörü, bunun bir sağlık meselesi olduğuna dikkat çektiği açıklamasında şunları söyledi:
“Vaka sayılarında bir artış bekliyorum. Çünkü salgını kontrol altına almamıza katkıda bulunacak bir senaryo içindeydik ancak durum insanlar meseleyi tam olarak idrak etmeden yeniden ortaya çıktı. Daha da önemlisi insanların büyük bir çoğunluğunun bilinçten yoksun olmasıydı. Ancak hükümetin bu konudaki sıkı tedbirlerinin bir etkisi olacaktır. Takip edilen prosedürlere uyulduğunda vaka sayılarının azaldığını göreceksiniz.”
Yeniden yürürlüğe konan tedbirlerin 20 Haziran’da, yani normal hayata tam dönüşün bir gün öncesinde sona ereceği belirtildi. İçişleri Bakanlığı tarafından açıklanan önlemlerin zamanlaması ise dikkat çekiciydi. Söz konusu açıklama Cidde’deki mevcut durum değerlendirmesinin Suudi makamları tarafından onaylanan plana göre düzenlenebileceğine ve kamu sağlığına zarar verecek durumlar için alınacak tedbirlerin sıkılaştırılabileceğine işaret ediyor.
Normal hayata dönüş kararı alan ülkelerle karşılaştırıldığında Suudi Arabistan’da toplam vakalara kıyasla ölenlerin oranının yüzde 1’e ulaşmadığı ve bunun son derece düşük bir sayı olduğu görülüyor. Ayrıca ülke genelindeki vakaların yüzde 73’ünün iyileşmesi de Suudi Arabistan’ın normal hayata yeniden dönüş planına başlama zamanının önemini gözler önüne seriyor.
Suudi Arabistan vatandaşlarının önünde ülkelerindeki prosedürleri takip etmekten başka bir seçenek yok. Zira ülkeleri normal hayata geri dönemleri için maske kullanma ve sosyal mesafeye uyma şartları getirdi. Normal hayata geçişin “iksiri” olarak kabul edilen bu iki kurala riayet edilmemesi halinde ağır cezaların ve yaptırımların uygulanabileceği kaydediliyor.