Irak Başbakanı Kazimi: ABD askerleri Irak’tan 3 yıl içinde çekilecek

Irak Başbakanı Mustafa el-Kazimi, ABD Başkanı Donald Trump ile yaptığı görüşmeyi ‘başarılı’ diye niteleyerek, ABD askerlerinin Irak’tan 3 yıl içinde çekileceğini söyledi.

Irak resmi haber ajansı INA’ya konuşan Kazimi, “ABD ve Irak bu görüşmeden memnun ayrıldı. Görüşmede ekonomik ve güvenlik işbirliği ile ABD güçlerinin Irak’taki varlığının yeniden değerlendirilmesi ele alındı. Dışişleri Bakanı ve ABD’li mevkidaşının başkanlığında yapılan Stratejik Diyalog toplantısında ABD güçlerinin varlığı ve bununla ilgili takvimin yeniden düzenlenmesi ile ABD güçlerinin Irak dışında yeniden konumlandırılmasıyla ilgili meselelerde, tümü Irak halkının menfaatine olacak bir dizi prensip üzerinde uzlaşıya varıldı. Stratejik Diyalog kapsamında, teknik bir ekibin, ABD güçlerini Irak dışında yeniden konumlandırılmasıyla ilgili mekanizma oluşturmasında anlaşma sağlandı” ifadelerini kullandı.

Kazimi, açıklamasının devamında şunları kaydetti:

“İlk defa ABD’den Irak hükümetinin taleplerine karşı şeffaf ve anlayışlı tavır gördüm. Başkan Trump, ABD güçlerinin Irak’tan 3 yıl içinde çekileceğini vurguladı. Onlar, ABD güçlerinin Irak dışında konumlandırılmasını görüşüyorlar. ABD Başkanı, Amerikan askerlerinin sayısının çok az olduğunu söyledi. Gerçekten de bu sayı az. Ancak Irak, ordu güçleri ve güvenlik birimlerinin geliştirilmesi ve eğitimi için ABD güçlerine ihtiyaç duyuyor. Ekonomik açıdan, Irak’ın bu ilişkiyi kendi çıkarları için değerlendirmeye ihtiyacı var. Özellikle ABD, enerji, petrol ve hatta eğitim alanında büyük endüstrilerin bulunduğu önemli bir devlet. Irak’ın büyük bir sanayi ülkesi (ABD) ile ortaklıktan faydalanma fırsatı var. ABD ile petrol ve enerji alanında bir dizi mutabakat zaptı imzalandı. Bunların en önemlisi Zikar vilayetindeki petrol anlaşması. Bu Irak geneli ve Zikar’ın evlatları için büyük bir fayda içeren stratejik bir proje. İran’a ziyaretimde söylediklerimin aynısını ABD’de de söyledim o da devletler arası ilişkinin ve Irak menfaatinin bir gereği olarak ilişkilerdeki gizliliğin gözetilmesidir. ABD’de kaldığım sürenin uzaması, ABD Kongre Başkanı ile toplantı yapmamız konusunda Kongre’den gelen talepten kaynaklandı. ABD, egemenliğe saygı ilkesi ve Iraklılara yardım temelinde Irak ile ilişki kurmakta ciddi. (Kongre Başkanı ile) görüşme, Iraklıların taleplerini, Senato ve Kongre’de bulunan ABD halkının temsilcileri önünde açıklama fırsatı sunacak.”

Kazimi, Ürdün Kralı ve Sisi ile görüşecek

Irak Başbakanı Kazimi, açıklamasında ayrıca önümüzdeki hafta içinde Ürdün’ü ziyaret edeceğini duyurdu. Kazimi, Ürdün’e düzenleyeceği ziyarette Ürdün Kralı 2. Abdullah ve Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ile bir araya gelecek. Ürdün’deki görüşmede ikili ilişkiler ve bölgedeki gelişmeleri ele alacaklarını söyleyen Kazimi, söz konusu ziyaretin, eski hükümet döneminde Mısır’ın başkenti Kahire’de başlatılan Ürdün-Irak- Mısır üçlü diyaloğun tamamlayıcısı niteliğinde olacağını kaydetti.

ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Arapça konuşan Sözcüsü Christiaan James, Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte, Irak’ta birçok siyasi elitin İran ajanı ve Tahran’ın istediği gibi oynattığı birer kukla olduğunu söyledi.

James, Irak’taki vilayetlerde ve kentlerde meydana gelen gösterilerin, Irak’ta siyasi ve ekonomik hayatın tüm yönlerini sürekli olarak kontrol altına almaya çalışan, gerginliklere yol açan ve şiddet eylemlerine katkıda bulunan İran hegemonyasının protesto edilmesi anlamına geldiğini belirtti.

Tahran’daki rejimin Irak’ta ekonomik hayatı bitirmek istediğini belirten James, “Irak halkı, İran’ın kendi ülkelerini piyasanın altındaki tarım ürünlerine boğmasından bıkmış durumda. Bu, Iraklı çiftçiyi zor duruma düşürüyor. Irak halkı, İran’ı, ülkelerine süresi dolmuş veya yasadışı ilaçlar sokmakla suçluyor. İran’ın bunu yapmadaki amacı günün sonunda Irak’ın istikrarına zarar vermek ve Irak’ta hayatın tüm yönlerine kendi hegemonyasını dayatmaktır” dedi.

ABD’nin, Ekim 2019’dan bu yana sokaklara çıkan binlerce Irak halkının yanında durduğunu söyleyen James, “Irak halkı, İran’ın hegemonyasına ve siyasi elitlerin yolsuzluklarına karşı ses yükseltiyor. Şiddeti körükleyen şahsiyetlerin ve aynı zamanda barışçıl gösteri ve ifade özgürlüğü hakkını koruma yolunda önlem almakta başarısız olan liderlerin yargılanmasını talep ediyor, hükümete daha fazla reform yapma ve Iraklıları öldüren kontrol dışı gruplara ve milislere karşı derhal adım atma çağrısında bulunuyor” ifadesini kullandı.

James, “Faillerin cezasız kalmaya devam etmesi akıl almaz. Gerçek mermiyle ateş açılmasını ve korkunç şiddet eylemlerini körükleyen siyasi şahsiyetler ile barışçıl gösteri ve ifade özgürlüğü hakkını koruma konusunda adımlar atmada başarısız olan hükümet liderleri, sorumlu tutulmalılar” dedi.

ABD yönetiminin, askeri danışmanlar ve yüksek kaliteli silah sistemleri sağlayarak Irak’ın güvenliğini güçlendirmeyi istediğini kaydeden James, güvenlik faktörünün istikrarın temeli olduğunu ve bu faktörün ekonomik refah ve kalkınma için gerekli koşulları sağlayacağını ifade etti.

Aktivistlerin hedef alınmasına ABD’den tepki

ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, Irak’ın Basra kentinde aktivistleri hedef alan saldırılara tepki gösterildi.

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Morgan Ortagus, yaptığı yazılı açıklamada, “Irak’ın Basra ve Bağdat kentlerinde sivil toplum aktivistlerine yönelik suikastlar ve protestoculara karşı şiddetten dolayı kızgınız” ifadesini kullandı.

Açıklamada, “Irak hükümetini, barışçıl gösteri haklarını kullanan Iraklılara saldıran militanlar, haydutlar ve suç çetelerinden yaptıklarının hesabını sormak için acil adımları atmaya davet ediyoruz” ifadeleri kullanıldı.

Kazimi, ABD ziyareti kapsamında Başkan Donald Trump’ın damadı ve danışmanı Jared Kushner ile de bir araya geldi. ABD yönetimi, Kongre’deki Cumhuriyetçi ve Demokrat partililerle bir araya gelmesi için Kazimi’den ziyaretini bir gün uzatma talebinde bulundu. Talebi geri çevirmeyen Kazimi’nin Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi ile görüşmesi bekleniyor. Kazimi dün de ABD Senatosu Dış İlişkiler Komisyonu üyeleriyle bir araya gelmişti.

Öte yandan Irak Dışişleri Bakanı Fuad Hüseyin, ABD Kongresi himayesinde çalışmalar yapan düşünce kuruluşu Barış Enstitüsü (Institue of Peace) tarafından önceki gün sanal ortamda düzenlenen panele katıldı.

Hüseyin, burada yaptığı konuşmada, Trump ve Kazimi’nin güvenlik, reform ve ilişkilerin yeniden tesisine odaklandığını ve tarafların iki ülke üzerindeki etkileri yakında hissedilecek birçok anlaşmaya vardığını aktardı.

DEAŞ’ın Irak’ta birçok bölgeyi kontrol ettiği 3 yıl önceki tabloya kıyasla ülkedeki güvenlik durumunun kötü olmadığını söyleyen Hüseyin, diğer taraftan DEAŞ tehlikesinin halen devam ettiğine dikkati çekti.

Irak’taki milis grupların durumu hakkında değerlendirmelerde bulunan Hüseyin, “(Milis gruplar) Irak ordusunun bir parçası olmalı. Devlet dışında çalışıyorlarsa bu devlete karşı oldukları anlamına gelir. En nihayetinde, diplomatlara saldıran bu gruplara yer olmayacağını düşünüyorum” diye konuştu.

Şarkul Avsat