Sudan’da sivil siyaset General Burhan’a karşı birleşti

Arman’dan Şarku’l Avsat’a: Konsey, sorun yaratmak için değil, çözmek için geldi

Sudan’da Cumhurbaşkanlığı konumundaki Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan tarafından yayınlanan Geçiş Dönemi Ortaklar Konseyi’nin yetki ve güçlerine ilişkin kararnamesi karşısında Sudan hükümeti, Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri’nin (ÖDBG) ile aynı safta yer aldı.

Abdullah Hamduk başkanlığındaki hükümet, bu kararnamenin ülkedeki geçiş otoritesinin görev ve yetkilerine müdahale olduğunu, siyasi anlaşma ve anayasal belgeyle çeliştiğini düşünüyor. Diğer yandan, bu güçlerin kaldırılması talep ediliyor.

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan, geçen perşembe günü 29 üyeli ‘Geçiş Dönemi Ortakları Konseyi’ adına yeni bir konsey oluşturmak için bir başkanlık kararnamesi yayınladı. Anayasa belgesi ve Cuba Barış Anlaşması temelinde oluşturulan konseyin geçiş dönemini ülkenin yüksek çıkarlarına hizmet edecek şekilde yönetme ve farklı taraflar arasındaki anlaşmazlıkları çözme yetkisinin olduğu belirtildi. Ancak kararname, başta konseyden geri çekileceğini ima eden Başbakan Abdullah Hamduk olmak üzere konseye ortak olan ve karşı çıkan güçlerin sert tepkisiyle karşılaştı.

Enformasyon Bakanı ve Hükümet Sözcüsü Faysal Muhammed Salih, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, karar Perşembe günü açıklandığından bu yana tüm taraflar arasındaki temasların sürdüğünü söyledi. Bakanlar Kurulu’nun, konseyin mevcut şekli ve içerdiği yetkilerle teşkilini reddeden tutumundan geri adım atmayacağını da vurguladı.

Sudan Halk Kurtuluş Hareketi (SPLM-N) Başkan Yardımcısı Yasir Arman ise yeniden kriz ürettiğini söylediği konseyin yetkilerinin anayasanın 80. maddesinde belirtilenden daha geniş olduğunu ifade etti. Ancak geçiş aşamasının siyasi güçler arasındaki siyasi anlaşmazlıkları çözmek için küçük bir siyasi konseye ihtiyaç duyduğunu, hiçbir yürütme veya yasama yetkisine sahip olmadığını vurguladı.

Konseyin kriz çözücü sıfatıyla kurulduğunu, bu nedenle krize neden olmaması gerektiğini söyleyen Arman, anlaşmazlıkları derinleştirmemek, fikrin özü üzerine tartışmak ve ortak bir vizyon ve liderlik yokluğunda ortaklık üzerine bir mekanizma oluşturmak için kurucu platforma dönmek gerektiğini dile getirdi.

Şarku’l Avsat’a konuşan Arman, konsey hakkındaki istişarelerin tamamlanmadığını, gerekli sonuçlara ulaşılmadığını açıkça belirtti. Çözümün, çözüm getirmeyecek suçlama ve tansiyonlardan uzak bir şekilde karşılıklı rıza ve mutabakatla yeni düzenlemelere ulaşmak için tarafların bir araya gelmesi olduğunu da vurguladı.

ÖDBG ile Başbakan Hamduk arasında istişarelerin yapıldığını söyleyen Arman; Egemenlik Konseyi Başkanı, Başkan Yardımcısı ve tüm taraflarla toplantıların düzenleneceğini de ifade etti.

Burhan’ın başkan, Hamduk’un ise üyesi olacağı konsey, Egemenlik Konseyi askeri unsurlarından, ÖDBG’den 13 üye, barış anlaşmasını imzalayan silahlı hareket liderlerinden 7 üye, aynı zamanda Doğu Sudan’dan bölgenin tüm bileşenlerini içerecek genel bir konferansta seçilecek 2 üyeden oluşuyor.

İktidar koalisyonundaki ÖDBG ise, Egemenlik Konseyi Başkanı’nın kararı öncesinde ÖDBG’ye sunmadığını, konseyin ise kurulduğu koordinasyon tabiatını aştığını vurguladı. Aynı zamanda konseyin kaldırılmasını talep etti.

ÖDBG yaptığı açıklamada, kendi hazırladığı kararname taslağının konseyin anayasa belgesi ve Cuba Barış Anlaşması tarafları arasındaki farklılık ve anlaşmazlıkların çözümünde koordinasyon sağlayıcı konumda bulunduğunu açıkça belirttiğine değindi. Konseyin herhangi bir yürütme veya yasama yetkisi olmadığını, anayasa belgesinin oluşturduğu kurumları etkilememesi ve yetkilerini ihlal etmemesi gerektiğini de ekledi.

Egemenlik Konseyi üyesi Ayşe Musa, Geçiş Dönemi Ortaklar Konseyi’nin sivil devlet aygıtına karşı bir darbe vurduğunu, yetkilerini aştığını öne sürdü. Zirâ konseye önemli kararlar üzerinde nihai karar verme, egemen ve yasama ağırlığı oluşturma, geçiş güç yapılarını iptal etme, demokratik prosedürler olmaksızın hükümetin başına belirli bir grubun yerleştirilmesi haklarının verildiğini belirtti. Konuyla ilgili açıklamasında kendi deyimiyle Değişim Güçleri Koalisyonu’nun ve Egemenlik Konseyi askeri bileşeninin bahane bularak ve Yasama Konseyi teşkilini engelleyerek isteksiz davranmasını eleştirdi.

ÖDBG Merkez Konseyi üyesi İbrahim eş-Şeyh ise Facebook sayfasından yaptığı açıklamada, Egemenlik Konseyi Başkanı’nı, konseyin oluşturulmasıyla ilgili Yasama Konseyi, Bakanlar Konseyi, Egemenlik Konseyi ve ÖDBG’nin hiçbir güç ve yetkisini ihlal etmeyeceği yönünde kararlaştırılanları geçersiz kılmakla suçladı.

Burhan’ın yayınladığı kararnamenin verdiği tüm yetkiler üzerinde uzlaşmadıklarını, vatandaşlar gibi sonradan okuduklarını söyleyen Şeyh, konseyin yetkilerini belirsizlik olmadan tanımlama ihtiyacını vurguladı. Aynı zamanda, “Konseyin, iktidar partileri arasında ortaya çıkabilecek ihtilaf ve uyuşmazlıkları çözmek için danışma ve koordinasyon sağlayacağı konusunda anlaşmıştık. Dolayısıyla üzerinde anlaşmaya vardığımız hususları iptal etmek için hiçbir sebep yok” ifadelerini kullandı.