Deneye katılan bir köpeğin kafasındaki elektrotlar

Köpek sahiplerini üzecek araştırma: Dediklerinizi gerçekten anlamıyorlar

Köpeklerin farklı konuşma seslerini duyma ve tahlil etme yeteneklerine rağmen Macaristan’ın Budapeşte kentindeki Eötvös Lorand Üniversitesi’nden araştırmacılar tarafından yürütülen bir çalışma, fonetik kelimeleri ayırt etmede başarısız olduklarını ortaya koydu.

Bir aile ile yaşamasına ve o ailedeki konuşmalara maruz kalmasına rağmen çoğu köpek hayatı boyunca yalnızca birkaç kelime öğrenebilmekte. Araştırmacılar köpeklerin insanlara benzer işitme yeteneklerine rağmen, konuşma esnasındaki sesler arasındaki farklılıkları çözmede yetkin olmadıklarını belirtti.

“Royal Society Open Science” dergisinin dün yayınlanan sayısında araştırmacılar bu durumu test etti.

Evlerde yaşayan eğitimsiz köpeklerin beynindeki elektriksel aktiviteyi ölçmek için bir prosedür geliştiren araştırmacılar köpekler ve sahiplerini laboratuvara davet etti. Köpek, ortama ve araştırmacılara alıştıktan sonra, sahibinden köpeğiyle birlikte oturarak rahatlaması istendi. Ardından köpeğin kafasına elektrotlar konarak, banda kaydedilmiş bazı bildiği sözcükler (“otur” gibi) dinletildi. Ardından anlamı olmayan sözcükler dinletildi. (“sut”, “bep” gibi)

Kaydedilen elektriksel beyin aktivitesi analizi, köpeklerin beyinlerinin kelimelerin başlangıcından itibaren 200 milisaniyeden sonra bildiği kelimeler ve anlamsız kelimeleri net ve hızlı bir şekilde ayırt ettiğini gösterdi. Bu veriler insanlarda yapılan bazı çalışmalarla da uyumluluk göstermekte. İnsanlarda yapılan testlerde insan beyninin anlamlı ve anlamsız kelimelere saniyenin birkaç yüz binde biri içinde farklı tepkiler verdiğini ortaya koydu.

Ancak köpeklerin beyinleri tek seferde ifade edildiğinde anlamlı ve anlamsız kelimeler arasında bir farklılık göstermedi. Bu örnek, bebeklerde yapılan deney sonuçlarına oldukça benzemekte.

14 aylıktan küçük çocuklar fonetik olarak benzer kelimeleri ayırt edemezler. Ancak daha sonraları sesteki en ufak değişiklikleri bile kavramaya başlarlar. Bu durum insanın kelime dağarcığına sahip olmasının arkasında yatan en büyük etken olarak gösterilmekte.

Yürütülen çalışmanın baş araştırmacısı Attila Andics, Eötvös Lorand Üniversitesi tarafından yayınlanan bir raporda, “Görünüşe göre köpeklerde bu durum aşılamıyor. Köpekler kelimeleri oluşturan seslerin tamamına hakim olamıyorlar ve sesleri ayırt edemiyorlar. Bu durum onların sınırlı sayıda kelime öğrenmelerini açıklayan bir faktör olabilir. Aynı zamanda bu durum köpeklerin zannedildiği kadar insanları anlamadığı anlamına da gelmekte. Benzer seslere sahip kelimeler köpeklerin anlamada güçlük çekmesine sebep olabilir.” ifadelerini kullandı.

Şarku’l Avsat