Tahran, Seul’den dondurulmuş 1 milyar dolarını talep ediyor

Güney Koreli kaynaklar, İran’ın, Seul’deki dondurulmuş finansal varlıklarından 1 milyar doların serbest bırakılması talebinde bulunduğunu açıkladı. Öte yandan İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Said Hatibzade, Hürmüz Boğazı’nda Kore bandıralı petrol tankerinin Devrim Muhafızları tarafından alıkonulması hususunda Güney Kore heyeti ile herhangi bir görüşme yapılmadığını belirtti.

Güney Kore Dışişleri Bakanlığı’nın Afrika ve Ortadoğu’dan sorumlu yetkilisi Koh Kyung-sok başkanlığındaki bir heyet, Basra Körfezi sularında pazartesi gününden bu yana 20 mürettebatıyla alıkonulan petrol tankerinin serbest bırakılmasını görüşmek üzere 7 Ocak’ta İran’a yöneldi.

Şarku’l Avsat’ın Fransız haber ajansı AFP’den aktardığı habere göre Kyung-sok, uçağa binmeden önce yaptığı açıklamada, “İran Dışişleri Bakanlığındaki mevkidaşımla görüşmek niyetindeyim. Eğer bu petrol tankerinin alıkonulması sorununa katkıda bulunursa, başka insanlarla da görüşeceğim” dedi.

Tahran’da ise Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Said Hatibzade, gelen heyetin, dondurulmuş İran fonları hususunda görüşmelerde bulunmak üzere gelecek pazar günü Tahran’ı ziyaret edecek olan Koreli heyetin bir parçası olduğunu açıkladı.

Hatibzade, heyetin ziyaretinin petrol tankerinin serbest bırakılmasıyla ilgili olacağı iddiasını yalanlarken, ziyaretin Devrim Muhafızları’nın söz konusu adımından önce planlandığını savundu.

Öte yandan Güney Koreli bir diplomatik kaynak, İran’ın Seul’den, ABD yaptırımlarının sonucu olarak dondurulmuş fonlardan 1 milyar doları, tıbbi ekipman satın almak için serbest bırakmasını istediğini duyurdu. Kaynak, İran’ın Güney Kore’deki ‘devasa’ fonları serbest bırakmaya çalıştığına dikkati çekti.

İsminin verilmesini istemeyen kaynak, Yonhap haber ajansına (YNA) yaptığı açıklamada, talebin, ‘Seul ve Tahran arasında toplam 7 milyar dolar olarak bilinen donmuş fonlar ve bu hafta Güney Kore bandıralı bir petrol tankerinin çevre kirliliği iddiasıyla alıkonulması’ nedeniyle yaşanan gerginliğin ortasında geldiğini söyledi. Kaynak, İran’ın, Dünya Sağlık Örgütü’ne bağlı ‘COVAX’ programından Kovid-19 aşıları satın almak için donmuş fonlarından 10 milyon doları veya daha fazlasını kullanmak istediği talebine dikkati çekti.

Donald Trumo’ın Mayıs 2018’de nükleer anlaşmadan geri çekilmesinin ardından, ABD yaptırımları uyarınca İran’ın fonları Güney Koreli bankacılar tarafından dondurulmuştu.

ABD’nin petrol yaptırımlarından bir yıllık muafiyet elde etmesi sonrasında Güney Kore ve İran, petrol ithalatına ve İran’a mal ihracatına devam etmek için Kore para birimine dayalı hesaplar kullandı.

Diplomatik kaynak, Kore petrol tankerinin alıkonulmasını ‘donmuş fonlar sorununa’ bağlamayı ‘aşırı bir yorum’ olarak nitelendirirken, İran’ın talebi hususunda iyi uygulamalar olmadan yaşanan ‘zaman kaybını’ eleştirdi.

YNA’ya göre ise üst düzey bir yetkili, 7 Ocak’ta Seul’un ‘Hankuk Chemi’ adlı tankerin acil olarak serbest bırakılması için çeşitli çabalar sarf edeceğini açıklarken, “En önemli durum, insanlarımızın güvenliğidir” dedi.

Öte yandan Güney Kore Dışişleri Bakanlığı, Kore’nin İran’daki büyükelçiliğindeki 3 diplomattan oluşan bir heyetin, Tahran’dan Hürmüz Boğazı açıklarındaki Bender Abbas limanına yöneldiğini ve tanker mürettebatından bir unsurlar görüştüğünü belirtti. Koreli diplomatların, 5 Güney Koreli denizci de dahil olmak üzere 20 denizcinin güvenliğini sağladığı ifade edildi.

Güney Kore’nin Ulusal Güvenlik Danışmanı Soh Hoon, tankerin alıkonulmasının ele alındığı bir Ulusal Güvenlik Konseyi toplantısına başkanlık etti.

Başkanlık ofisi yaptığı açıklamada, Seul’un bu olayı ciddiye aldığına dikkati çekti. Güney Koreli yetkililer ise, alıkonulan tankerin ve mürettebatının, hızlı bir şekilde serbest bırakılması ve gemideki tüm Güney Koreli denizcilerin anavatanlarına güvenli bir şekilde dönmesi için hükümet düzeyinde kapsamlı çabaların yürütüldüğünü belirtti.

Şarkul Avsat