İsrail, İran’ın nükleer programına ilişkin talep listesini Biden’a iletecek

İsrail İstihbarat Servisi MOSSAD’ın Başkanı Yossi Cohen, ABD’ye yapacağı ziyaretin programında son dokunuşlarını yapıyor. Programın içinde yeni ABD Başkanı Joe Biden ile bir görüşme de yer alabilir.

İsrail merkezli Kanal 13’te yayınlanan bir haberde, Cohen’in önümüzdeki ay gerçekleştirmeyi planladığı ziyaret kapsamında Biden ile de görüşebileceği ifade edildi. Görüşme gerçekleşirse bu İsrailli bir yetkilinin, Joe Biden ile görevini devraldıktan sonra yapacağı ilk görüşme olacak. Cohen’in Washington’da ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan ve Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) Başkanı William Burns de dahil olmak üzere diğer yetkililerle de görüşmesi bekleniyor.

İsrailliler, ABD’nin önde gelen yetkilileriyle yüz yüze yapacakları ilk toplantıları Yahudi devletinin yetkilileri için bir ayrıcalık olarak görüyor.

Cohen, Washington ziyaretinde İran meselesine ve ABD’nin 2015 yılında imzalanan Nükleer Anlaşma’ya yeniden katılma planına odaklanacak.

Tel Aviv’de Cohen’in, Washington’un Tahran’la imzalamayı düşündüğü herhangi bir yeni anlaşma karşısında İsrail bilgi ve taleplerini sunmaya kararlı olduğu bildirildi. Bunların, İran’ın yalnızca nükleer hedeflerini değil, bölgesel hedeflerini de engelleyecek talepler olması bekleniyor.

Cohen ve ekibinin, İran’ın nükleer programının gidişatına ilişkin İsrail tarafından toplanan tüm bilgileri Biden yönetimine sunması bekleniyor. Aynı zamanda Tahran’a nükleer silah elde etmesini engellemek için uygulanan en sert kısıtlamaları içeren 2015 Nükleer Anlaşması’nda köklü bir değişiklik anlamına gelebilecek taleplerde bulunması bekleniyor. Cohen, İsrail’in, İran rejiminin uyması gereken temel unsurlar olarak gördüğü adımları belirleyecek. Bunlar; İran’ın uranyum zenginleştirmeye son vermesi, gelişmiş santrifüj cihazlarının üretimini durdurması, başta Lübnan Hizbullahı olmak üzere silahlı örgütleri desteklemeyi bırakması, Irak, Suriye ve Yemen’deki askeri varlığına bir son vermesi, yurtdışındaki İsrail hedeflerine yönelik faaliyetlerini bitirmesi ve son olarak Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’na (UAEA) nükleer programının tamamına tam erişim hakkı vermesi.

İsrail, Biden yönetiminin, İran’ın uranyum zenginleştirmeye devam edebileceği ve aynı şekilde mali muafiyet elde edebileceği bir anlaşmayı yeniden canlandırmasından korkuyor. Bu Cohen’in kısa bir süre içerisinde Washington’a yaptığı ilk ziyaret değil. Zira Cohen, Biden’ın görevini devralmasına bir hafta kala Washington’u ziyaret edip buradaki yetkililerle görüşmüştü. Bu adım Cohen’in Ulusal Güvenlik Konseyi Başkanı olduğu sıralarda Biden ve ekibi ile olan şahsi ilişkisi sebebiyle yeni yönetimle ana bağlantı halkası olacağını gösteriyor. Cohen’in Obama yönetiminde sıkı bir ilişki içerisinde olduğu isimlerin arasında dönemin Dışişleri Bakanı John Kerry, Eski Ulusal Güvenlik Danışmanı Susan Rice (Biden yönetimindeki Dışişleri Bakanlığı’na danışman olarak atandı), Burns ve Biden’ın Ulusal Güvenlik Danışmanı olarak atadığı ABD’li mevkidaşı Jake Sullivan yer alıyor. Aynı zamanda Cohen, Biden’ı kişisel olarak da tanıyor ve geçmişte onunla pek çok kez buluşmuştu.

ABD, İran’a yönelik herhangi bir adım atmadan önce İsrail’i dinlemek istiyor.

Biden yönetimindeki Dışişleri Bakanı Antony Blinken, geçen hafta ABD Senatosu’nda yapılan bir duruşmada Senato üyelerine, İran ile yapılan Nükleer Anlaşma’ya geri dönme meselesi görüşülmeden önce Dışişleri Bakanlığı’nın İsrail ve diğer müttefiklerle istişarelerde bulunacağını belirtti.

Şarkul Avsat