Fas Meclisi rüşvet ve yolsuzlukla mücadele yasa tasarısını onayladı

Fas Temsilciler Meclisi Adalet ve Yasama Komitesi (parlamentonun ilk birimi), 2011 anayasasına göre oluşturulan ve rüşvet ve yolsuzlukla mücadeleyle ilgili ihbar alma ve araştırma yapma yetkisi olan Fas Ulusal Nezahet, Rüşveti Önleme ve Mücadele Otoritesi (INPPLC) ile ilgili bir yasa tasarısını dün onayladı.

Kanun taslağına göre Otorite’nin yapısı ve işleyiş şekli belirlendi. Taslakta yer alan en önemli kararlar arasında, Otorite sorumluluğu altında çalışan müfettişlerin soruşturma yapmak, özel ve kamu merkezlerine girmek ve yargıya sevk edilmeden önce yolsuzluk dosyaları hakkında yasal raporları tamamlamak amacıyla memurlukların oluşturulması kararı oldu.

Ulusal Nezahet, Rüşveti Önleme ve Mücadele Otoritesi, bildirimler, şikayetler ve ihbarlar alarak bunlar hakkında araştırma ve soruşturma yapma yetkisine sahip. Ayrıca, “her öznel veya tüzel kişi” veya bir daire başkanı ve herhangi bir çalışan, Otorite’ye yolsuzluk durumlarına ilişkin güvenilir ihbarlarda bulunabiliyor. Ancak tebligatının yazılı ve tam adıyla imzalanması, kimliğine ilişkin tüm verileri içermesi ve varsa yolsuzlukla ilgili tüm belge ve delillerin eklenmesi şartı yer alıyor. Bildirimin veya şikayetin, bir yolsuzluk vakasını incelemek için acil müdahale gerektiren veriler içerdiğinin anlaşılması durumu Otorite Başkanı’na bildirildiğinde, Otorite Başkanı rapor yazması için bir memur atıyor ve davayı doğrudan başsavcılığa sevk ediyor. Memur bilgileri talep edip onları toplayarak incelemelerde bulunuyor ve Otorite başkanına konuyla ilgili derlediği bir raporu sunuyor.

Otorite görevlileri, milli savunma ve iç ve dış güvenlikten sorumlu dairelere ait mahkemeler ve tesisler hariç, tüm bölge grupları konseyleri (yetkililer ve belediyeler), kurumlar ve devlet dairelerinin yanı sıra, genel kanuna tabi diğer kişilerin de ikametgahlarına girebilme yetkisine sahip. Aynı zamanda, Ceza Muhakemeleri Usul Kanununda belirtilen usullere tabi olarak, özel ve tüzel kişilere ait çalışma alanlarına ve özel hukuka tabi tüzel kişilere ait sosyal merkezlere ve şubelere de girebilirler.

Cezai nitelikteki idari ve mali ihlallerle bağlantılı olarak yürütülenler ve yolsuzlukla ilgili olarak düzenlenenlerde dahil olmak üzere Otorite görevlilerinin tutanakları yasal geçerliliğe sahip. Ayrıca başsavcılık, konuyla alakalı adli polis aracılığıyla ek bir soruşturma başlatabiliyor. Yolsuzluk eylemleri hakkında ihbarda bulunan veya şikayetçi olan kişi, Ceza Muhakemeleri Usul Kanununda öngörülene göre rapor veren mağdurların, tanıkların ve uzmanların faydalandığı korumadan yararlanabiliyor. Otorite kendi talebi veya ihbar eden ve şikayetçi olanın talebi üzerine şikayetçi veya ihbar sahibinin gerçek kimliğini özel bir gizli raporda yer alması şartıyla, tutanaklarda ve ilgili belgelerde gizleyebiliyor. Otorite’nin Başsavcılığa yolladığı dava dosyasında yer alan ilgili kişinin kimliğinin gizlenmesine, kişinin talebi üzerine veya otomatik olarak karar veriliyor.

Söz konusu metnin, Fas Parlamentosu’nun üst kanadı Danışmanlar Meclisi’ne (parlamentodaki ikinci daire) gönderilmeden önce, onay için Temsilciler Meclisinin Genel Kurul toplantısına gönderilmesi bekleniyor.

Öte yandan, Danışmanlar Meclisi İçişleri Komisyonu dün, geçen hafta Temsilciler Meclisi tarafından onaylanan seçimlerle ilgili yasa tasarısını görüşmeye başladı. Komisyonun, tartışmalı seçim paydasının seçmen bazında değil, seçim listelerinde kayıtlı olanlar bazında hesaplanması şeklindeki değişiklikleri içeren yasa tasarını onaylaması bekleniyor. Ancak nihai onay için anayasaya uygunluğunun belirlenmesi amacıyla tüm taslakların Anayasa Mahkemesine gönderilmesi gerekiyor.

Şarkul Avsat