WHO: Kovid-19 aşılarının faydaları risklerinden daha fazla

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) yaptığı açıklamada, kalp kası iltihaplanması görülen vakalar ile Kovid-19’a karşı mRNA teknolojisi ile geliştirilen aşılar arasında muhtemel bir bağlantı olduğunu, ancak ABD’li uzmanlar tarafından hazırlanan raporlara göre, söz konusu aşıların faydalarının risklerine ağır bastığı belirtildi. WHO Küresel Aşı Güvenliği Danışma Komitesi’nden uzmanlar yaptıkları açıklamada, başta ABD olmak üzere birçok ülkede kalp kası iltihaplanması (Miyokardit) ve kalp zarı iltihaplanması (Perikardit) vakalarının rapor edildiğini açıkladılar.

Uzmanlar açıklamalarında, bildirilen vakaların genellikle aşılamadan sonraki günlerde, ağırlıklı olarak gençler arasında ve çoğu zamanda Kovid-19’a karşı geliştirilen mRNA aşısının ikinci dozundan sonra olduğuna dikkat çektiler. Mevcut bilgilerin incelenmesinin ardından WHO uzmanları, mevcut verilerin, kalp kası iltihaplanması ile mRNA aşıları arasında olası bir nedensel bağlantıyı gösterdiği sonucuna vardı.

Aşıların Faydaları

Buna karşılık uzmanlar, mRNA aşılarının hastaneye yatışları ve Kovid-19’un neden olduğu ölümleri azaltmaları açısından sağladığı faydalarının, risklere ağır bastığını vurguladılar. WHO uzmanları, mevcut verilere göre aşılama sonrası kalp kası iltihabı ve kalp zarı iltihabı ihtimalinin genel olarak hafif olduğunu ve bu durumun görülmesi halinde tedaviye yanıt verdiğini belirterek, uzun vadeli etkilerinin belirlenmesi için takiplerinin devam ettiğini belirtti. Uzmanlar tavsiyelerini güncellemek için durumu değerlendirmeye devam edecekler.

ABD sağlık yetkilileri, 23 Haziran’da Kovid-19’a karşı geliştirilen aşılar (BioNTech/Pfizer ve Moderna) ile gençlerde görülen nadir kalp iltihabı vakaları arasında olası bir bağlantı olduğunu ancak bu aşıların faydalarının hala risklerinden çok daha ağır bastığını duyurmuşlardı. WHO’nun açıklamasına göre, Avrupa İlaç Ajansı’na (EMA) bağlı Farmakovijilans Risk Değerlendirme Komitesi (PRAC), 5-8 Temmuz tarihleri arasında gerçekleştirdiği toplantıda, Avrupa’dan gelen güncel verileri inceledi ve kalp kası iltihaplanması ile mRNA teknolojisi ile geliştirilen aşılar arasında makul bir nedensellik ilişkisinin bulunduğunu doğruladı. Kalp kası iltihabı, uzmanların genellikle bir virüsten kaynaklandığına inandıkları nadir bir hastalıktır. En yaygın semptomu göğüs ağrısıdır, genelde anti-inflamatuar ilaçlarla veya gerekli görülmesi durumunda oksijen destekleri ile tedavi edilir.

Pfizer ve Moderna

WHO’nun ABD sağlık otoritelerinden aldığı resmi bir rapor, Pfizer ve Moderna aşılarının, iki aşıdan biri olan her bir milyon kişiden 6’sının ölümü önlediğini ancak 42 vakada kalp kasında veya kalp zarında iltihaplanmaya neden oldukları belirtiliyor. Dünyanın dört bir yanındaki sağlık yetkilileri son iki ayda, mRNA teknolojisine dayalı iki aşıdan birini olan kişilerde hafif kalp kası iltihabı gözlemlenen yüzlerce vaka kaydetti. Bilim çevreleri hala bu ikincil semptomların, aşıyı alan insan sayısına kıyasla çok nadir olduğunu (ABD’de, söz konusu iki aşıdan 300 milyon doz uygulanmasının ardından bin 200 vaka kaydedildi) özellikle ikinci dozun uygulanmasının ardından 30 yaş altı erkeklerde görüldüğünü belirttiler. Bu raporun sonuçları, bilim camiasının, çoğu Batı ülkesinde salgının ana dağıtıcısı haline gelen gençlerin aşılanmasını vurguladığı bir zamanda geldi. Zira Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi’nin (ECDC) güncel verileri, gençler arasında koronavirüs yaygınlık oranının, genel yayılma oranının 4 katı olduğunu belirtiyor.

Bazı ülkeler 30 yaş altı gençleri aşılamaya başlarken, bazıları ise bu yaş grubunda aşılarının risklerinin -nadir olmasına rağmen- hastalığın semptomlarının şiddetini aştığına yönelik tartışmalar başladı. Ancak ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) uzmanlarının ulaştığı sonuçlara göre, her bir milyon enfeksiyonda 530 kişinin hastanede tedavi görmesini, 6 kişinin ise hayatını kaybetmesine neden olan virüs ile enfeksiyona karşı aşıların faydaları, risklerine göre net bir şekilde ağır basıyor.

ABD’da hazırlanan raporun dayandığı 4 aylık bir süre boyunca Pfizer ve Moderna aşılarının kadın ve erkeklerde risklerinin ve yararlarının analizlerini yapıldığı çalışmaya göre, iki doz aşının hastanede tedavi gerektiren 4 bin 600 vakayı önlediği ve bir milyon kişide 700 ölümü önlerken, en fazla 4 kalp kası enfeksiyonu vakası ortaya çıktı. WHO uzmanları, pediatrik epidemiyolog Sarah Oliver tarafından yönetilen bu çalışmaların aşı yaptırılmasını tavsiye edilmesini sağlayan iki tıbbi nedeni belirtmediğini söylüyor. Söz konusu iki sebepten ilki koku kaybı, nefes darlığı hissi hastalığın kalıcı etkilerinden kaçınılması ikincisi de çocukların küçük bir yüzdesini etkileyen çoklu inflamatuar sendromdan kaçınılması.

Çocukların aşılanması

CDC’ye bağlı Aşı Danışma Komitesi, 12 yaşın üzerindeki herkesin mümkün olan en kısa sürede aşılanmasını tavsiye etmişti. Komite özellikle yeni viral varyantlarla mücadele ve geniş çapta yayılmalarını önleme açısından gençlerin aşılanmasının son derece önemli olduğunu vurguladı.

Diğer yandan, EMA hala kalp kası iltihaplanması ile Pfizer ve Moderna aşıları arasındaki olası ilişkiyi değerlendiriyor, nihai sonuçlarının önümüzdeki hafta yayınlanması bekleniyor. EMA 11 Haziran’da yaptığı açıklamada, kalp kası iltihaplanması ve bu iki aşı arasındaki nedensel ilişkiyi doğrulamak için henüz yeterli kanıt ve veri olmadığını açıklamıştı. Aşı Danışma Komitesi uzmanları, kalp kası iltihaplarının aşılama sırasında bir virüs veya bağışıklık sistemindeki bir bozukluk nedeniyle ortaya çıkabileceğine dikkat çekti. WHO uzmanları, çeşitli çalışmaların Kovid-19 hastalığının kendisinin, bazen kalp kası iltihaplarına neden olduğunu gösterdiğini söylüyor.

ABD’de bin 600 sporcu üzerinde yapılan bu araştırmalardan biri, sporcuların yüzde 2,3’ünün Kovid-19 enfeksiyonuna maruz kaldıktan sonra kalp kası iltihaplanması geliştirdiğini gösterdi.

Şarkul Avsat