Taliban

Taliban’ın kalesi Kandahar’da silah ticareti yeniden başladı

Taliban, Afganistan’ı bir belirsizliğe doğru sürüklerken ve ekonomik çöküş durumuna sokarken, silah tüccarı Han Muhammed ise tüm bunların aksine krizi fırsata çevirmiş durumda.

AFP’nin haberine göre, Muhammed’in Taliban’ın doğduğu güney Kandahar ilindeki Pençvaiye semtinde bir eczane ile bir market arasında yer alan silah dükkanı, yeni stoklarla dolu.

Muhammed, ABD yapımı Smith & Wesson tabancaları da dahil olmak üzere mallarını sunduğu sırada duvarlardan kamuflajlı savaş yelekleri ve mühimmat kemerleri sarkıyor. Vitrinde ise daha fazla tabanca, el bombası, telsiz ve mermi kutuları bulunuyor.

Çatışmanın sona ermesiyle birçok silah sahibinin artık onlara ihtiyaç duymadığından bahseden Han Muhammed, “İnsanlar, evlerinde yıllardır tuttukları silahlarını bize getiriyor. Biz de bunları satın alıp mücahitlere satıyoruz” diyerek, Taliban savaşçılarına atıfta bulunuyor. Zirâ Taliban hareketinin kimsenin silah taşımasına izin vermediğini belirtiyor.

Muhammed sadece silah değil, aksesuarlarının satışlarını da yapıyor. Tavanda üzerinde Kelime-i Şehadet’in yer aldığı beyaz Taliban beyzbol şapkaları asılı olduğu gibi, hareketin bayrakları da satışta.

Pençvaiye Pazarı’nda Taliban bayrakları ve önde gelen liderlerinin portreleriyle bezeli bir başka dükkanda ise, kalaşnikof çeşitlerinin yanı sıra ABD yapımı M4 ve M16 da dahil olmak üzere saldırı tüfekleri ve hafif makineli tüfeklerin yer aldığı daha kapsamlı bir cephanelik mevcut.

Yıllarca karaborsadan silah ve mühimmat satın alan Taliban, Birleşmiş Milletler (BM) ve Batılı gözlemcilerin bildirdiğine göre, savaş alanlarından ve ordunun boşalttığı askeri bölgelerden silah ve teçhizat ele geçirdi. Afgan ordusunun çöküşü, Taliban hareketine büyük bir cephanelik sağlamış oldu.

Nitekim Afganistan’ın yeni yöneticileri, ABD yapımı piyade silahlarının yanı sıra humvee araçlar, zırhlı asker taşıyıcıları ve en az bir Black Hawk helikopteri gibi ekipman ve araçlara sahip. Militanlar aynı zamanda terk edilmiş Afgan ve Batı üslerinden elde ettikleri çeşitli eşyaları da satarak kazanç elde ediyor.

ABD liderliğindeki güçlerin Afganistan’dan çekilme hızıyla beraber Taliban, geçtiğimiz Temmuz ayında Pençvaiye bölgesinin kontrolünü ele geçirdi.

Bölgedeki Afgan askeri üssünden kalan inşaat malzemelerinden metal tepsilere kadar her şey yerel pazarda satılıyor. Yalnızca tek adını veren satıcı Murteza, “Tüm bunları Afgan askeri üssünü ele geçiren Taliban’dan aldık. Şimdi ise satmak için pazara getiriyoruz” dedi.

ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, daha önce Beyaz Saray’da yaptığı açıklamada, “Tüm ekipmanların nerede olduğu konusunda net bir fikrimiz yok; ancak çok sayıda ekipmanın Taliban’ın eline geçtiği kesin. Bize geri verme niyetinde olduklarına dair bir izlenimimiz yok” ifadelerini kullanmıştı.

Batı’ya ait silahların radikal hareketin eline geçişi ABD’de Başkan Joe Biden yönetimine yönelik eleştirilere yol açtı. Kongre üyesi Lauren Boebert, “Biden, konu Taliban’a milyarlarca dolarlık savaş silahı vermek olmadığında, silah satışlarının izlenmesini destekliyor” açıklamalarında bulunurken Cumhuriyetçi Parti Ulusal Komite Başkanı Ronna McDaniel ise Twitter hesabından yaptığı açıklamada, “Biden’ın başarısız geri çekilmesi sayesinde, Taliban bugün her zamankinden daha donanımlı” dedi.

Şarkul Avsat